Бичмэл зa, жa, йa үсэг

	за жа	зэ жэ	зи жи	зо жо	зу жу	зө жө	зү жү
эхэнд
дунд
адагт

	йа я	йэ е	йи -	йо е	йу ю	йө е	йү ю
эхэнд
дунд
адагт

Монгол бичигт з, ж үсэг адил дүрстэй. "з, ж" нь үгийн эхэнд шилбэ, дунд, адагт эвэр мэт дүрсээр бичигддэг бол "й" нь төгсгөлдөө дээшээ этгэртэй шилбэ мэт бичигддэнэ.
Й үсэг үгийн дунд урт шилбэ, үгийн адагт шилбэ нум дүрсээр дэвсгэрлэнэ. Энэ нь үгийн дунд адагт ордог "и" эгшигтэй адил боловч эгшгийн дараа орсон дүрс нь "й" гийгүүлэгч, гийгүүлэгчийн дараах нь "и" эгшиг үсэг гэж ялгаж танина.

Тайлбар:
1. Үгийн дунд "и" эгшгийн өмнөх "й" гийгүүлэгчийг этгэргүй бичдэг заншилтай.
2. Үгэнд 3 шилбэ дараалан орвол нэг шилбийг нь хасаж бичдэг. Жишээ нь: үйилэ (үйл) гэж бичихэд "ү" үсгийн шилбэ, "й" үсгийн шилбэ "и" үсгийн шилбэ байх байх ёстой боловч нэг шилбийг хасаж хоёр шилбээр бичнэ. Жишээ(баруун гар талд) нь:

Дасгал9. Үгийг уншиж, хуулан бич, үсгээ нүдэл

Дасгалын хариу

Дасгал10. Зүйр үгийг уншаад хуулан бич.

Дасгалын хариу

Дасгал 11. Асуултанд хариул.
Я -үсгийн дэвсгэр үсгийн дүрс, түүнийг и эгшиг үсгээс ялган уншдаг онцлогийг хэл.